Tarımsal Destekler Nelerdir? Ne Kadar Oldu? (Mazot Gübre Desteği)

1- Arpa, buğday, patates, ay çiçeği ve mısır gibi havzalarda yetiştirilen bitkiler için dekar (da) başına verilen mazot ve gübre desteği. 2- Toprak analiz desteği. 3- Organik tarım desteği. 4- İyi tarım uygulamaları desteği. 5- Küçük aile işletme desteği. 6- Fındık alan bazlı gelir desteği. 7- Sertifikalı fidan/fide ve tohum kullanım ile üretim desteği. 8- Büyükbaş/Küçükbaş ve arıcılık gibi kanatlı hayvan desteklemeleri. 9- Su ürünleri üretim desteklemeleri. 10 sürü yönetimi (çoban desteği) olmaktadır. Sonrasında çiftçilerimiz için verilen bu destekler ne kadar oldu? Tablolar halinde hangi iller için verildiğine kadar birlikte görelim.

1- Mazot Gübre Desteği Dekar Başına Ne Kadar Oldu? 2022 Yılı İçin Açıklandı!

Çiftçi kayıt sistemi olan ÇKS kayıtlarına göre ekilecek olan ürünlere dekar (da) başına mazot ve gübre desteği verilmektedir. Tarım havzalarında ekilecek olan ürünlere göre verilecek olan bu desteklemeler ise gübre ve mazot alımları için verilmektedir. 5488 sayılı Tarımsal Kanunun 19. maddesi madde 2/b fıkrasına göre arpa, buğday, çavdar, tritikale ve yulaf ile çeltik üreticilerine 2022 yılına ait mazot ve gübre desteklemeleri ödemeleri 2023 senesi bütçesi kapsamında verilir. T.C. Ziraat bankası aracılığı ile verilecek olan bu desteklemelerin ne zaman verileceği ise bakanlık tarafından açıklanmaktadır. Bakanlık tarafından yapılan tarih açıklama sonrasında mazot ve gübre alımları için kullandırılacak olan mazot ve gübre alım destekleri ise dekar başına ne kadar olduğu aşağıdaki tabloda yer aldığı gibidir.

ÜRÜNLER	MAZOT/TL (da)	GÜBRE/TL (da)	TOPLAM DESTEK MİKTARI
Buğday, Arpa, Çavdar, Yulaf, Tritikale	75	46	121
Aspir	76	21	97
Kanola	88	21	109
Mercimek, Nohut, Kuru Fasulye	75	21	96
Yaş Çay, Kuru Soğan, Zeytin	63	21	84
Çeltik, Kütlü Pamuk	250	21	271
Soya, Patates	125	21	146
Yağlı Ayçiçeği	88	21	109
Yem Bitkileri	94	21	115
Fındık, Dane Mısır ve diğer ürünler	62	21	83
Nadas	38	-	38

2022 yılında resmi gazetede yer alan mazot ve gübre destekleme miktarları bu şekilde olmaktadır. Resmi gazete açıklanan diğer destek ödemeleri miktarı ise şu şekilde tir. Peki bu ödemeler ne zaman yapılacak?

Mazot Gübre Desteği Ne Zaman Ödenecek?

Mazot ve gübre desteği alacak olan çiftçilerimizin en çok merak ettiği konu ne zaman ödeneceğidir? Bu nedenle mazot ve gübre desteği ne kadar olduğuna yer verdikten sonra bu sorunuza da burada cevap verdik. Tarım ve Orman Bakanı Sayın Vahit KİRİŞÇİ tarafından yapılan açıklamaya göre; normal şartlarda mazot ve gübre desteği ödeme tarihi 2023 yılı sonrasında olması gerekiyordu. Ama bu sefer mazot ve gübre desteği ödemleri 31.12.2022 tarihine kadar ödeneceği duyurulmuştur. Tam olarak şuan için bakanlık tarafından ödeme tarihi açıklanmasa da, yıl başına kadar mazot ve gübre desteği ödemeleri yapılacağı duyurulmuştur. Mazot desteğine ilaveten hububat destek ödemleri de yine bu yıl içinde ödenecektir. Ödemeler Ziraat bankası tarafından sağlanacaktır. Nakit olarak verilmeyecektir! Banka kartlarına tanımlanacaktır.

2- Toprak Analiz Desteği Ne Kadar? Belli Oldu!

Tarım ile uğraşan çiftçilerimize ödenen bir diğer destek kalemi ise ''Toprak Analiz Desteği'' tir. Bu desteğin de ne kadar olacağı da resmi gazete ile belli olmuştur. Nasıl alınacağı ise ne yazık ki bir çok çiftçimiz bilmemektedir. Bu nedenle ilk olarak toprak analiz desteği ne kadar olduğunu açıklamadan önce nasıl alınacağını kısaca şartları ile birlikte sizlere açıklamak istiyoruz.

1. 50 dekar ve üzeri tarım arazilerine ÇKS de kayıtlı olarak sahip olunması.
2. ''Tarım ve Orman Bakanlığı'' tarafından yetkilendirilmiş olan Toprak Analiz Laboratuvarlarına başvuru yaparak toprak analizin yaptırılmış olması.

Bu iki şart sonrasında 2022 yılı için verilecek olan toprak analiz desteği miktarı ise 50 dekar (da) başına 50 TL olmaktadır.

3- Organik Tarım Desteği 1. 2. 3. Kategori Ürünler İçin Ne Kadar?

Organik tarım desteği olarak 2 şekilde destekleme ödemesi yapılır. Organik tarım desteği olarak verilecek olan bu destekleme ödemelerin ne kadar olduğuna geçmeden ise önce bu her iki ödeme şeklinin neler olduğundan sizlere bahsetmek istiyorum. Böylelikle hem organik tarım desteğin kimlere verileceğini hem ise şartların neler olduğunu da bilmeyen çiftçilerimiz görmüş olacaklar.

1. Organik Tarım Bilgi Sistemi ile Arıcılık Kayıt Sistemine kayıtlı olan arı yetiştiriciliği yapanlar.
2. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ile Organik Tarım Bilgi Sistemine kayıtlı olarak organik statüye sahip araziler de üretmiş olduğu ürüne ''Ürün Sertifikası'' düzenlenmiş olanlar.

Bu her iki kategori de yer alan organik tarım desteği 1.2.3. kategori dahil olmak üzere ise şu şekildedir.

ORGANİK TARIM DESTEĞİ	SERTİFİKA TÜRÜ	TL (da)
1. KATEGORİ ÜRÜNLER	Ürün Sertifikası (Bireysel)	100
	Ürün Sertifikası (Üretici Gurup)	50
2. KATEGORİ ÜRÜNLER	Ürün Sertifikası (Bireysel)	40
	Ürün Sertifikası (Üretici Gurup)	20
3. KATEGORİ ÜRÜNLER	Ürün Sertifikası (Bireysel/Üretici Gurup)	10
ORGANİK HAYVANCILIK DESTEĞİ		TL/KOVAN
ARILI KOVAN		15

Not: Bombus arısı kullanan çiftçilere koloni başına 100 TL ödenmektedir.

4- İyi Tarım Uygulamaları Desteği Ne Kadar Kimlere Verilecek?

İyi tarım uygulamaları desteği kaç TL verileceği de belli olmuştur. 2022 senesi kaç lira verileceği ise bireysel ve gurup sertifikasyona göre ikiye ayrılmıştır. Bu her iki gurup için ne kadar verileceğine geçmeden önce yine kimlere verilecek kısaca sizlere bahsetmek istiyorum. Kimlere verileceği ile birlikte dolayısı ile şartların da neler olduğunu da bilmeyen çiftçilerimiz öğrenmiş de olacaklar.

1. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) kayıtlı olanlar.
2. Yetkilendirilmiş kuruluşlarca gurup yada bireysel sertifikasyonu seçeneğine göre düzenlenmiş ''İyi Tarım Sertifikasına'' sahip olan çiftçilerimiz.

iyi tarım uygulaması desteği şartlarını sağlamış olan çiftçilerimize verilecek olan destekleme miktarı ise dekar (da) başına şu şekildedir.

İYİ TARIM UYGULAMA DESTEĞİ		SERTİFİKA TÜRÜ	TL (da)
1. KATEGORİ ÜRÜNLER	Örtü Altı Üretim	Bireysel Sertifikasyon	150
		Gurup Sertifikasyon	75
	Açıkta Üretim	Bireysel Sertifikasyon	50
		Gurup Sertifikasyon	25
2. KATEGORİ ÜRÜNLER		Bireysel Sertifikasyon	40
		Gurup Sertifikasyon	20
3. KATEGORİ ÜRÜNLER		Bireysel/Gurup Sertifikasyon	10

İyi tarım uygulamaları desteği nedir? Kimlere verilir? bunu da hep birlikte gördük.

• En Çok Satan 3 Marka Traktör Sıfır Fiyatları Kaç Para? sürekli sizler için güncelleme yaparak tek bir sayfada yer veriyoruz.

Şimdide küçük işletme sahiplerini yakından ilgilendiren desteklemelere geçiyoruz.

5- Küçük Aile İşletme Desteği Nedir? Ne Kadar Verilmektedir?

Küçük aile işletme desteği nedir? Kısaca açıklamak gerekir ise; 5 dekarın altında üretim yapan çiftçilerimizi desteklemek amacı ile verilen bir destekleme olmaktadır. Ne kadar verileceği ise dekar (da) başına hesaplanır. Tabi bu hesaplamayı yapabilmek için dekar başına ne kadar destek ödemesinin yapılacağını bilmemiz gerekir. Dekar başına kaç TL ödeme yapılacağı ise yine resmi gazete ile duyurulur. Bu yıl için yapılan son duyuruya göre ise dekar başına 200 TL ödenecektir. Buda 5 dekara kadar hesaplama yapılması gerekir ise şu şekilde olmaktadır.

DEKAR (da)	DESTEK ÖDEME MİKTARI (TL)
1	200
2	400
3	600
4	800
5	1000

Tabloda sizlerin de görmüş olduğunuz gibi en çok 5 dekara kadar verilen küçük işletme destekleme miktarı 1.000 TL tir.

6- Fındık Alan Bazlı Gelir Desteği Dekar Başına Kaç Lira? Şartları Neler? Hangi İllere Verilmektedir?

Fındık alan bazlı desteği de dekar başına verilmektedir. Dekar (da) başına kaç lira verileceği de resmi gazete ile belirlenmiştir. Dekar başına ne kadar destek ödemesi yapılacağını geçmeden evvel yine çiftçilerimiz için bu desteği alabilmesi için şartlarının neler olduğundan bahsetmek istiyoruz. (Bu şartlar için hangi illere de verileceği yer almaktadır.)

1. Çiftçi kayıt sisteminde yer alan.
2. Fındık kayıt sisteminde olanlar.
3. Aşağıdaki tabloda yer alan ''Fındık Alanlarına Tespitine Dair'' karar ile ruhsat verilen iller de fındık yetiştiriciliği yapanlar.

Fındık Desteklemesi Verilen İller:

1. Artvin
2. Bartın
3. Düzce
4. Giresun
5. Gümüşhane
6. Kastamonu
7. Ordu
8. Rize
9. Sakarya
10. Samsun
11. Sinop
12. Trabzon
13. Zonguldak

Fındık alan bazlı desteği şartları neler? Hangi illere verildiğini de gördükten sonra şimdi dekar başına kaç lira verileceğine geçebiliriz.

• 2022 yılı için fındık alan bazlı desteği miktarı dekar başına 170 TL olmaktadır.

Fındık alan bazlı desteği sizlerin de görmüş olduğu gibi ülkemizde fındık üretimi yapılan tüm illerde verilmektedir. Çoğunlukla Karadeniz illerimizden oluştuğu da ilk etap da göze çarpmaktadır. Karadeniz bölgemizde fındık harici sıklıkla üretimi yapılan diğer bir tarım bitkisi ise çay olmaktadır. Hazır Karadeniz illerimize verilen destekleme miktarlarına değinmişken şimdi bir de içinde yaş çay üretimi yapan çiftçilerimize ilgilendiren diğer bir destekleme miktarının kaç TL olduğuna geçiyoruz.

7- Havza Bazlı Fark Ödemesi Desteği Tebligatı Yayımlandı (Şartlar Açıklandı)

Bankanlar kurulu kararı ile yürürlüğe giren, Türkiye Tarım Havzalarının Belirlenmesine ilişkin Karar kapsamında bulunan illerdeki üretimi ve satışı yapılan ürünlere fark ödemesi yapılmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen bu iller ve bölgelerin hangileri olduğu ise bu bağlantıda yer alır. Başta buğday, arpa, çeltik, mısır, zeytin gibi bitkilerin oluşturduğu ''Fark Ödeme Desteği'' alınmasından bazı şartları vardır. Bu nedenle gelin önce fark ödemesi desteği ne kadar olduğuna geçmeden bu şartlar ve özellikle bilinmesi gerekilenlere bir değinelim.

• Kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, kolza, soya, dane mısır, aspir, arpa, buğday, yulaf, çavdar, çeltik, tritikale, mercimek, kuru fasulye ve nohut ürünlerinin destekleme miktarları hesaplanmasında uygu görüntüleri ve tarımsal veriler göz önünde bulundurulur.
• Zeytinyağı ve zeytin için tarımsal veriler kullanarak verim değerleri ele alınır.
• Kütlü pamuk için ise yurt içinde ürütülerek sertifikalandırılan tohum kullanma şartı aranır.
• Ödeme başvurusunda fatura gibi alım satım belgesi istenilmektedir.
• Kütlü pamuk ödeme desteği için dekara en fazla 500 kg kadar destekleme ödemesi yapılır.
• Zeytin fark ödemesinde ise; dekara dane zeytin verimi maksimum kuru şartlar da 575 kg, yaş şartlar da ise 850 kg esas alınır. Zeytin yağ için ise; kuru şartlar da 115 kg sulu şartlar da ise de 170 kg esas alınmaktadır.
• Yaş çay üretim ek ödemesi desteği alımları için belirlenen illerde ÇAYKUR tarafından ruhsatname verilerek üretim yapılması gerekilmektedir.

Havza Bazlı Fark Ödemesi Desteği	Kr/Kg
Arpa, Buğday, Çavdar, Yulaf, Tritikale	10
Aspir	55
Çeltik	10
Dane Mısır	3
Dane Zeytin	15
Kanola	80
Mercimek, Nohut, Kuru Fasulye	50
Kütlü Pamuk	110
Soya	60
Yağlık Ayçiçeği	50
Yaş Çay	30
Zeytinyağı	80

Not: Bu ödemelere ilave olarak, yer altı sulamaların yetersiz olarak görülen havzalara ek olarak %50 daha fazla destek ödemesi yapılır.

8- Yurt İçi Sertifikalı Tohum Fide Fidan Desteği Ne Kadar Olduğu Belli Oldu!

Sertifikalı olarak tohum, fide ve fidan üreten ve kullanan çiftçilerimize de destek ödemesi verilir. Verilen bu desteği alabilmeniz için öncelikle ÇKS belgesine sahip olmanız gerekilir. Sonrasında ise yurt içinde üretilen ve sertifikalandırılan tohum ekim/dikim yapılması gerekilmektedir. Susam ve yer fıstığı için sertifikalı üretim desteği sağlanırken, diğer ürünler için sayfamızın en altında ek de yer PDF dosyasındaki illerde ekim yapılması gerekilmektedir. Sertifikalı tohum kullanım ve üretim desteğinin ne kadar olduğu ise aşağıdaki tablolar da yer alır. Sertifikalı tohum kullanımı:

SERTİFİKALI TOHUM KULLANIM DESTEĞİ	TL (da)
Arpa, Buğday, Çeltik, Çavdar, Yulaf, Tritikale	50
Aspir	10
Fiğ, Korunga, Soya, Yem Bezelyesi	45
Kanola	30
Mercimek, Kuru Faülye	60
Nohut	50
Patates	200
Susam	8
Yer Fıstığı	34
Yonca	60

Yurt içinde üretilen çilek fidesi/fidan desteklemeleri ödeme miktarları ise şu şekildedir.

Sertifikalı Fidan/Fide ve Standart Fidan Kullanım Desteği	Standart (TL/da)	Sertifikalı (TL/da)
Aronya, Antepfıstığı, Ceviz, Badem, Maviyemiş	100	400
Asma, Armut, Ayva, Erik, Elma, Kiraz, Kayısı, Mandalina, Limon, Portakal, Nektarin, Vişne, Şeftali, Nar ve Muz hariç diğer meyve türleri	100	280
Sertifikalı Çilek Fidesi/Bahçe Tesisi	-	400

Sertifikalı tohum üretim desteği;

Sertifikalı Tohum Üretim Desteği	Orijinal (Temel ve Üstü Kademe) (TL/Kg)	Sertifikalı Kademe (TL/Kg)
Arpa	0.10	0.08
Aspir	0.80	0.50
Buğday	0.12	0.10
Çavdar	0.16	0.08
Çeltik	0.35	0.25
Fiğ	1.60	1.50
Kuru Fasulye	0.60	0.50
Kanola	1.80	1.20
Korunga	1.60	1.50
Mercimek	0.60	0.50
Nohut	0.60	0.50
Patates	0.20	0.10
Soya	0.70	0.35
Susam	1.80	0.60
Tririkale	0.10	0.08
Yem Bezelyesi	1.60	1.50
Yer Fıstığı	1.00	0.80
Yonca	5.00	4.00
Yulaf	0.16	0.08

Sertifikalı fidan üretimi:

TL/Adet
Aşılı Fidan	0.50
Aşısız Fidan	0.25

9- Hayvansal Üretim Desteklemesi (Büyükbaş/Küçükbaş) Kaç Lira Oldu?

Hayvansal alanda bir çok destek ödemesi yapılmaktadır. Bu destek ödemeleri sadece canlı hayvanlar için yapılmakla da üstelik kalınmamaktadır. Hayvansal üretimi desteklemek amacı ile yem bitkisi üretimine dahi destek verilmektedir. Büyükbaş (Buzağı, malak, dişi manda, sığır, düve) küçükbaş (anaç, koyun ve keçi) ipek böceği ve arıcılık ile su ürünleri üretimine verilecek olan destek miktarlarının kaç lira olduğu da belirlenmiştir. 1: Yem Bitkisi Desteği: Kaba yem üretmek amacı ile çok veya tek yıllık yem bitkisi ekişi yapan çiftçilerimize verilen destek ödemesidir. Yıllık dekar (da) başına göre ne kadar verileceği tabloda olduğu gibidir.

Yem Bitkileri Desteği	(TL/da/yıl)
Sulu çok yıllık yem bitkileri	90
Sulu/Kuru Korunda	90
Kuru ekilişler	40
Sulu silajlık ekilişler	100
Kuru yada sulu tek yıllık yem bitkileri	60
Yapay çayır mera	150

Not: Su sıkıntısı çekilen, yer altı suyunun yetersiz kaldığı yerlerde %50 daha fazla yem bitkisi desteği ödenmektedir. 2: Büyükbaş Hayvancılık Desteklemeleri: 5 farklı başlık altında büyükbaş hayvancılık desteklemeleri ödenmektedir. Bunların neler olduğu ve ne kadar destekleme ödemesi yapıldığı ise şu şekildedir.

1. Buzağı/Malak/Dişi Manda Desteği:
   • Program aşılarını tamamlamış olan, 4 ay veya üzeri yaşta ilkine buzağılama yaşı en çok 960 gün veya son buzağılama arası süre en çok 600 gün olan ineklerin buzağılarına baş başına 500 TL ödenir.
   • Ardahan, Ağrı, Bayburt, Artvin,  Bitlis, Bingöl, Erzincan, Elazığ, Giresun, Erzurum, Hakkari, Gümüşhane, Kars, Iğdır, Ordu, Muş, Sivas, Rize, Trabzon, Şırnak, Van, Tunceli illerinde doğan buzağılara ilave olarak 500 TL ödenmektedir.
   • Suni tohum ile doğan buzağılar için ilave 200 TL ödenmektedir.
   • Döl kontrolü protokolünce kapsamında boğalar suni tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 TL ödenir.
   • Buzağı Desteği Başvurusu Nasıl Yapılır? da bahsi geçen şartları karşılayan 1 ila 20 başa kadar tamamı ödenir. 21 ile 100 başa kadar %75 oranı ödenmektedir. 101 ile 500 baş için ise %50 oranı ödenir.
   • Dişi mandalara baş başına 500 TL ödenir. Soy kütüğüne kayıtlı ise ilave 300 TL ödenmektedir. Program aşılarını tamamlamak şartı ile 4 ay ve üzeri malaklara 500 TL, soy kütüğüne kayıtlı malaklara ilave 300 TL ödenmektedir. Suni tohumla dünyaya gelen malaklara ise ayrıca 500 TL ilave destek ödemesi yapılır.
2. Islak Amaçlı Süt Analiz Desteği: Süt içerik analizi yapılan, bakanlık tarafından belirlenen süt kalitesini yakalayan suni tohumdan doğan saf sütçü ve kombine ırk inek için her birine 100 TL.
3. Düve Alım Desteği: Manda dahil olmak üzere en az 1 en çok 50 baş düve alımların %40'ı, yurt içi doğmuş düve merkezlerden alımların içi ise %50 oranında hibe ödeme yapılır.
4. Hastalıktan Ari İşletme Desteği: Sağlık sertifikasına sahip işletmelerde yer alan boğalar ve 6 ay üzeri erkek sığırlar hariç tüm sığırlara 600 TL destek ödemesi yapılır. 500 başa kadar %100 olarak verilir.
5. Besili Erkek Sığır Desteği: HAYBİS kayıtlı yurt içi doğmuş olan mevzuata uygun bir şekilde kesim hanelerde kesilen 1 ile 200 başa kadar kelle başı 500 TL ödenir.

3: Küçükbaş Hayvan Desteklemeleri: 3 farklı alanda küçükbaş hayvancılık desteklemeleri verilmektedir. Bunlar ve ne kadar olduğu ise şu şekildedir.

1. Sürü Yönetici İstihdam (ÇOBAN) Desteği: 100 baş ve üzeri anaç koyun ile keçi varlığına sahip olanlara 12.000 TL.
2. Anaç Koyun/Keçi Desteği: Bakanlık kayıt sisteminde yer alan anaç koyun ve keçilere 50 TL ödenir. Tiftik keçilerine ilave 20 TL verilir. Göçer üreticilere ise ilave 2 TL kelle başı ödenir.
3. Sürü Büyütme ve Yenileme Desteği: Bir dönem önce keçi ve anaç koyun desteği alıp da sürüsünü büyütenlere yeni doğan küçükbaş için 200 TL ödenir.

4: Diğer Hayvancılık Desteklemeleri: 4 farklı alanda resmi gazete diğer hayvancılık desteklemeleri bulunmaktadır. Bunlar ve verilen yeni destekleme miktarları ise şu şekildedir.

1.  Tiftik Üretim Desteği: Tiftik Kayıt Sistemine kayıtlı olan, ürettikleri tiftiği de Tiftik ve Yapağı Tarım Satış Kooperatiflerine yada Damızlık Koyun Keçi Yetiştirici Birliklerine satan oğlak tiftiği için 70 TL ödenir. Anamal tiftiğine ise Kg başına 60 TL ödenecektir. Sözleşmeli üretime 10, tali tiftiğine ise ilave olarak 25 TL destek verilecek.
2. İpek Böceği Desteği: Koz Birlik tarafından dağıttığı 240 TL, satana 160 TL.
3. Aşı, Atık ve Küpe Desteği: Programlanan aşı uygulama sonrası büyükbaş atıklarına 1.400 TL. Küçükbaş hayvan atıkları için ise 250 TL kelle başına verilir.
4. Hayvan Hastalıkları Tazminatı: Belirlenen hayvan hastalıkları için komisyon tarafından belirlenen miktarda destek ödenir.

2022 yılında belirlenen en başta gelen hayvansal ve tarımsal destekleme miktarları bunlardır. Resmi gazete yer alan diğer desteklemem ve destek kapsamındaki illerin hangileri olduğu ise 2022 Tarımsal ve Hayvansal Desteklemem Miktarları İlleri bağlantımız da bulunmaktadır.